بررسی تکتونیک فعال و شناسایی گسل های جنبا به وسیله روش های ژئوفیزیکی مطالعه موردی: گوهرتپه- بهشهر

نویسندگان

  • الهام بوستان استادیار، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
  • حمید نظری دانشیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • علیرضا فرخ نیا استادیار، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
  • فرامرز اله وردی میگونی کارشناسی ارشد، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
  • مهدی محمدی‎ویژه کارشناسی ارشد، سازمان زمین‎شناسی واکتشافات معدنی کشور؛ مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده مقاله:

بدون شک یکی از شواهد فعالیت­های زمین‎ساختی در هر منطقه پدیده زمین‎لرزه است که نقش اصلی را در تلفات جانی و خسارات مالی به خود اختصاص می­دهد . زمین‎لرزه معمولاً با ایجاد گسل­هایی همراه است که گاهی تا عمق پوسته زمین ادامه می­یابد. در مواردی که هیچ گونه نشانه یا عارضه‎ای از این گسل­ها در سطح زمین دیده نمی­شود لازم است تا با تلفیق دانش زمین‎شناسی و همچنین ابزارهای دورسنجی و ژئوفیزیکی شناخت دقیق‎تری از این گسل­ها و شاخه­های فرعی آن به دست آورد. گسل خزر در منطقه مورد مطالعه گسلی بنیادی و جنباست که حداقل 6 رخداد زمین‎لرز تاریخی به آن نسبت داده شده است. با توجه به فعالیت­های کواترنری این گسل شناخت آن در منطقه از اهمیت ویژه ‎ای برخوردار است به همین سبب جهت آشکارسازی بخش­های پنهان آن مطالعات زمین‎شناسی و ژئوفیزیکی در سایت تاریخی گوهرتپه از شهرستان بهشهر صورت گرفت. روش­های مقاومت ویژه با آرایش دوقطبی- دوقطبی در فواصل 10 و 20 متری به منظور تهیه مقاطع و نقشه­ها استفاده شد و با بررسی آنها و با توجه به موقعیت و عمق بی‎هنجاری­های به دست آمده در مراحل بعدی پروفیل­ها و شبکه­های جدیدی طراحی شد. به منظور دست‎یابی به نتایج دقیق‌تر، پیمایش مغناطیس‌سنجی سزیم بر روی 4 پروفیل صورت گرفت. داده­های به دست آمده از عملیات صحرایی و برداشت داده­ها و همچنین پردازش نهایی داده­ها در نرم‎افزار­های تخصصی تلفیق شده است. بر این اساس  تفسیر روشنی از ساختار­های زیر سطحی به خصوص گسلش و ناپیوستگی­ها در منطقه مورد مطالعه به دست آمد که حاکی از انطباق چشمگیر بی‌هنجاری­های به دست آمده با شواهد صحرایی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی ساختار گسل های فعال با استفاده از روش های ژئوفیزیکی مطالعه موردی گسل شمال تبریز

در این پژوهش از روش های مغناطیس سنجی و ژئوالکتریک به منظور بررسی و مطالعه جابجایی های اخیر گسل شمال تبریز استفاده شد. منطقه مورد مطالعه در 15 کیلومتری شمال غرب شهر تبریز قرار دارد. با پیاده کردن 25 پروفیل در اطراف خط گسل در مجموع 1650 داده مغناطیسی برداشت شد. دامنه بی هنجاری تولید شده به وسیله گسل نسبت به زمینه، اختلافی 400 نانوتسلایی را نشان می دهد. روش های واهمامیخت اویلر و نقطه میانی جهت برر...

15 صفحه اول

تکتونیک جنبا، انسان، مدنیّت

در بیست‎وپنج سال گذشته فهم ما از مفهوم تکتونیک جنبا بسیار کامل‎تر شده است. همین امر پژوهشگران را با سؤال بسیار مهمّی روبه‎رو کرده است و آن اینکه درکل، تکتونیک فعّال پوسته در مناطق قارّه‎ای چه تأثیری بر جوامع انسانی گذاشته و می‎گذارد. مروری بر آثار منتشره مبین دو دیدگاه غالب در تحلیل میان تکتونیک فعّال با انسان و مدنیّت‎ها است. گروهی همجواری سکونتگاه‎ها با گسل‎های لرزه‎زا را بهانه قرار داده و با تأکی...

متن کامل

پژوهش های لرزه شناسی باستانی بر روی سامانه گسل خزر، با تکیه بر روش پارینه لرزه شناسی (سایت پیش از تاریخ گوهرتپه، بهشهر- مازندران)

به عقیده باستان­شناسان انسان‌هایی که در غارهای باستانی مازندران همچون غار کمیشان، غار هوتو و غار کمربند زندگی می‌کردند، پس از خروج از غار به مرور وارد دوره روستانشینی شده و سپس در نهایت در عصر مفرغ و آهن باعث شکل­گیری و پیدایش گوهرتپه شدند. مطالعات باستان­شناسی اشاره به قدمت 14 هزار ساله این منطقه دارد و یافته­هایی از آغاز دوره فراپارینه‎سنگی  تا عصر آهن را آشکار می­سازد. در این پژوهش بررسی­های...

متن کامل

تکتونیک جنبا، انسان، مدنیّت

در بیست‎وپنج سال گذشته فهم ما از مفهوم تکتونیک جنبا بسیار کامل‎تر شده است. همین امر پژوهشگران را با سؤال بسیار مهمّی روبه‎رو کرده است و آن اینکه درکل، تکتونیک فعّال پوسته در مناطق قارّه‎ای چه تأثیری بر جوامع انسانی گذاشته و می‎گذارد. مروری بر آثار منتشره مبین دو دیدگاه غالب در تحلیل میان تکتونیک فعّال با انسان و مدنیّت‎ها است. گروهی همجواری سکونتگاه‎ها با گسل‎های لرزه‎زا را بهانه قرار داده و با تأکی...

متن کامل

بازنگری ورود آریایی‌ها به فلات ایران در پرتو آگاهی‌های جدید ژنتیکی (گورستان گوهرتپه، بهشهر)

مسئله ورود مهاجران آریایی به فلات ایران همواره از اهمیتی ویژه برخوردار بوده است. گرچه پژوهش‌های دیرپای زبان‌شناسی و بعدها باستان‌شناسی نتوانست به طور قطع به مجادله پیرامون این موضوع خاتمه دهد اما ژنتیکِ جمعیت‌ها و به ­ویژه ژنتیک ­باستانی توانست تا حدود زیادی سهم باستان‌شناسی، انسان‌شناسی و زبان‌شناسی در این بحث را روشن و نتایج کاربردی درباره­ منشأ، مهاجرت و سهم خزانه ژنتیکی ایرانیان از این مردما...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 111

صفحات  227- 236

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023